O ile psycholog diagnozuje zaburzenia pacjentów oraz wspiera ich poprzez doraźne konsultacje, psychoterapeuta posiada uprawnienia oraz niezbędne doświadczenie do długofalowej pracy z osobami, które tego potrzebują lub wymaga tego ich stan.
Jeśli mimo okresowych wizyt u psychologa, emocjonalne trudności powracają lub nasilają się, warto rozpocząć psychoterapię. Warto wiedzieć, że nie powinien jej prowadzić psycholog, który nie ukończył specjalizacji w tym zakresie. Zajmują się tym wyłącznie dyplomowani psychoterapeuci.
Psychoterapia może pomóc, jeśli u pacjenta występują:
- stany depresyjne,
- zaburzenia lękowe,
- objawy przewlekłego stresu,
- problemy osobowościowe,
- uzależnienia.
Psychoterapeuta pracuje z pacjentami, którzy doświadczyli ciężkich przeżyć, zarówno emocjonalnych, jak i fizycznych – choroby, przemocy, śmierci bliskiej osoby, traumy. Może pomóc również osobom, które chcą lepiej poznać siebie, skupić się na rozwoju lub zwyczajnie zadbać o siebie i swoje samopoczucie.
Psychoterapia pomaga w zrozumieniu sposobu myślenia, czy mechanizmu występujących zachowań, które przysparzają problemów i determinują funkcjonowanie w różnych sytuacjach.
Psychoterapeuta to osoba posiadająca wykształcenie wyższe w stopniu magistra, która ukończyła studia podyplomowe z zakresu psychoterapii. Certyfikat psychoterapeuty można uzyskać po zdaniu egzaminu certyfikacyjnego oraz odbyciu stażu klinicznego i własnej terapii. Psychoterapia jest potocznie nazywana leczeniem rozmową. W tym określeniu jest sporo prawdy, ponieważ proces terapeutyczny opiera się na bezpośrednim kontakcie pacjenta z psychoterapeutą, a podstawowym narzędziem pracy terapeutycznej jest właśnie rozmowa.
W szkole terapeutycznej przyszły specjalista przechodzi zaawansowane szkolenie teoretyczne i praktyczne w zakresie pracy z pacjentem indywidualnym i grupami. Uczestniczy także we własnej terapii, co umożliwia mu poradzenie sobie z własnymi problemami – po to, aby nie przekładać ich na swoich klientów. Podlega superwizji, co oznacza, że konsultuje swoją pracę z bardziej doświadczonym terapeutą, posiadającym certyfikat superwizora. Szkoły psychoterapeutyczne szkolą w zakresie różnych nurtów psychoterapeutycznych.
Istnieje wiele nurtów psychoterapii. Każdy z nich charakteryzuje się innym podejściem, sposobem prowadzenia terapii i założeniami teoretycznymi. Oznacza to, że zajmując się tym samym problemem, np. bezsenności, psychoterapeuta pracujący w nurcie psychodynamicznym inaczej będzie rozumiał źródło problemu i zastosuje odmienne techniki terapii niż terapeuta poznawczo-behawioralny.