Osobowość narcystyczna

Gilmartin twierdzi, że takie narcystyczne przekonania o swojej wyższości czy wielkości są sposobem na ukrycie poczucia niższości i lęku, że te osoby nie są tak bardzo wartościowe, i powoduje to potrzebę przekonania siebie o wysokiej wartości swojej osoby. Istnieje także zjawisko tzw. wtórnego narcyzmu, kiedy człowiek uważa, że przynależność do jakiejś rasy, religii czy stowarzyszenia daje mu wyższość nad innymi osobami nienależącymi do tych form. Roszczenie równości wysuwane jest tylko przez tych, którzy czują się w jakiś sposób gorsi, co wyraża ni mniej, ni więcej tylko dokuczliwą, dojmującą, niespójną świadomość niższości, której narcyz nie chce zaakceptować. Dlatego żywi on niechęć do wszelkich oznak ponadprzeciętności u innych: deprecjonuje je i pragnie ich unicestwienia. Każda różnica jawi mu się jako roszczenie wyższości. Nikt nie może być bardziej znany czy uznany niż on, bo on jest najwyższy. Już starożytny filozof stwierdził, że nie można dopuszczać do żadnej wybitności wśród swoich poddanych: mają być niewolnikami, liczbami, nikim (Lewis, 2014). Gilmartin twierdzi również, że narcyzm świadczy o trudnościach w empatii, czyli o niemożności otwarcia się na kogoś i współprzeżywania. Pojęcia „narcyzm” czy „osobowość narcystyczna” wywodzą się z Metamorfoz Owidiusza, który opisuje w nich młodzieńca odrzucającego kobiety, między innymi nimfę Echo, która prawdopodobnie go przeklęła za zgodą bogini Artemidy. Kiedy zobaczył on swoje odbicie w sadzawce, zakochał się w nim, a ponieważ uczucie to nie mogło być odwzajemnione, to usychał z tęsknoty i umarł, zmieniwszy się po śmierci w kwiat narcyza (Cotterell, 2012).