Spinam się z byle powodu

W Twoim mózgu działa czuły radar – Salience Network (SN), czyli sieć detekcji istotności. To ona decyduje, które bodźce z otoczenia uznasz za ważne i kiedy przełączysz się z trybu „myślenia” na tryb „działania”.

Gdy działa prawidłowo, pomaga Ci szybko reagować na to, co naprawdę wymaga uwagi – nagłą zmianę, zagrożenie czy coś nowego. Ale gdy staje się nadaktywna, zamienia się w alarm, który reaguje nawet na drobiazgi. Prowadzi to do przebodźcowania, napięcia, trudności z wyciszeniem – jakby organizm stale był gotowy do startu w sprincie, mimo że nie ma takiej potrzeby.

Co dzieje się w mózgu?

Salience Network pełni rolę przełącznika – decyduje, kiedy mózg ma przejść z trybu „wewnętrznego” (myślenia, planowania) na „zewnętrzny” (działania i reagowania na otoczenie).

Nadaktywną sieć SN w QEEG widać m.in. jako:

• Nadmiar fal HiBeta w obszarze Fz i T4 – mózg jest w stanie czujności, jakby spodziewał się nagłego bodźca.
• Niską koherencję między Fz a Pz – trudność w płynnym przełączaniu trybów.
• Obniżony SMR w Cz – osłabione hamowanie układu ruchowego i sensorycznego.

Rozpoznajesz u siebie?

• „Wszystko mnie rozprasza – odgłosy, światło, ruch.”
• „Niewielki bodziec i od razu czuję napięcie w ciele.”
• „Trudno mi zignorować drobne, nieistotne rzeczy.”
• „Ciało reaguje, zanim zdążę pomyśleć, i nie wiem dlaczego.”

Jak można to wyciszyć?

1. Neurofeedback – nauka regulacji „radaru”. 

Trening polega zwykle na obniżeniu nadmiaru fal HiBeta w Fz i wzmocnieniu SMR w Cz. To jak kalibracja czujnika ruchu – przestaje reagować na każdy podmuch wiatru, a działa wtedy, gdy naprawdę trzeba. Trening przynosi większy spokój, mniejsze napięcie i większą odporność na rozpraszacze.

W naszej grze pszczółka symbolizuje Twoją sieć SN – gdy jest wyregulowana, leci płynnie, omija przeszkody i wykonuje misję bez zbędnych reakcji. Gdy jest nadpobudliwa, reaguje za mocno lub za późno. Celem treningu jest znalezienie optymalnego balansu.

2. Ćwiczenia wspierające regulację SN

Modulacja uwagi – przełączanie spojrzenia z detali na całość obrazu, by mózg lepiej decydował, kiedy reagować, a kiedy odpuścić.

Regulacja bodźców w otoczeniu – mniej hałasu, łagodniejsze światło, uporządkowana przestrzeń. Nawet słuchawki z redukcją hałasu mogą zdziałać cuda.

Techniki czucia ciała – powolne przenoszenie ciężaru ciała lub docisk stóp do podłoża działa jak „uziemienie” i wysyła do systemu alarmowego sygnał: „Jest bezpiecznie”.

Dlaczego to ważne?

Nadaktywna sieć SN to nie „przewrażliwienie” – to biologiczny mechanizm, który można trenować. Kiedy działa w optymalnym zakresie, ułatwia koncentrację, odpoczynek i swobodne reagowanie na zmiany.