Neofobia żywieniowa: na czym polega to zaburzenie odżywiania?

Samo słowo "fobia" oznacza "strach", "lęk", "neofobia" jest więc ogromną obawą przed czymś nieznanym. W przypadku neofobii żywieniowej u dzieci chodzi o lęk przed próbowaniem nowych smaków. Dziecko może odmówić spożywania konkretnego rodzaju produktów, np. warzyw, owoców, chleba, ponieważ boi się ich wyglądu, zapachu, kształtu - to tzw. sensoryczna awersja pokarmowa. Dziecko nie tylko nie chce jeść, ale nie może patrzeć na jedzenie i przebywać w tym samym pomieszczeniu, co wywołująca lęk potrawa.

- To jest bardzo złożone zaburzenie. Jedzenie może dziecko po prostu przerażać. Sama, spotykając się z rodzicami dzieci z neofobią żywieniową podkreślam, że to nie jest ich wina, że syn czy córka odmawia jedzenia. A oni niestety często podobne opinie słyszą. Nie jest tak, że szybko znajdą złoty środek i dziecko od razu będzie jadło. Na początku drogi nie jest łatwo, zwłaszcza że dziecko może się obawiać nawet odgłosów towarzyszących jedzeniu, wydawanych podczas połykania, gryzienia - zaznacza w rozmowie z "Dzień dobry TVN" Małgorzata Tchurz, terapeuta neurorozwojowy, która zajmuje się neofobią żywieniową.

Przyjmuje się, że neofobia żywieniowa występuje najczęściej u dzieci pomiędzy 1. a 5. rokiem życia - to okres, w którym rozszerzanie diety dzieci bardzo przyspiesza i u niektórych z nich można zaobserwować niechęć do nowych posiłków i denerwowanie się, gdy rodzic próbuje je nakarmić.

Neofobia żywieniowa: przyczyny

Przyczyny neofobii żywieniowej nie zostały jeszcze do końca zbadane. Wskazuje się na genetyczne podłoże tego zaburzenia jedzenia, ale wspomina również o możliwych czynnikach środowiskowych. Wśród nich na pierwsze miejsce wysuwają się preferencje żywieniowe rodziców: jeśli mama lub tata nie lubią i nie jedzą np. warzyw, dziecko także będzie odmawiało ich spożywania. Dziecięca postawa wobec różnych smaków kształtuje się już podczas karmienia piersią - niemowlę poznaje te smaki, które znalazły się w diecie matki. Prawdopodobnie zbyt późne próby rozszerzania diety dziecka mogą skutkować tym, że nie będzie ono z radością reagować na nowe smaki.

Neofobia żywieniowa: jak ją zdiagnozować?

Zdiagnozowanie neofobii żywieniowej nie jest łatwym zadaniem. Rodzice mogą początkowo myśleć, że ich dziecko grymasi, jest zmęczone, nie ma nastroju do jedzenia i dlatego odmawia spożywania konkretnych posiłków. W przypadku neofobii żywieniowej dziecko odmawia jednak spożywania potraw konsekwentnie, można zaobserwować, że podawanie mu nowych potraw budzi w nim zdenerwowanie, doprowadza wręcz do histerii. Dziecko nie otwiera ust, gdy chce je się nakarmić, wypluwa to, co uda mu się do buzi włożyć, płacze, wychodzi z pokoju, w którym znajduje się dana potrawa. Widać, że każda próba zjedzenia czegoś jest dla niego stresującą sytuacją. Taki stan może się utrzymywać nawet przez lata.