Dorosłe Dzieci Alkoholików - zjawisko i terapia

Niekorzystne środowisko rozwojowe może mieć kluczowy wpływ na kształtowanie się osobowości młodego człowieka. Jakie konsekwencje niesie za sobą wzrastanie w rodziniez problemem alkoholowym?

Próbą odpowiedzi na tak postawione pytanie jest syndrom Dorosłych Dzieci Alkoholików. DDA to zaobserwowany fenomen społeczny, próba spisania objawów i wyjaśnienia trudności życiowych dorosłych osób, wychowanych w rodzinach z problemem alkoholowym. Jednak, czy DDA wyczerpuje temat będąc wystarczającą odpowiedzią? Krytycyzwracają uwagę, że spisane objawy syndromu DDA są na tyle niespecyficzne i ogólne (np.napięcie emocjonalne, obniżona samoocena, nieumiejętność określania swoich celów życiowych, lęk przed odrzuceniem), a opisane role tak uniwersalne ( bohater, błazen, kozioł ofiarny, cień), że wiele osób, które wychowały się w rodzinie bez problemu z alkoholem, również może zidentyfikować się jako DDA. Fakt ten nie skreśla jednak idei, która kryje się za ruchem DDA. Dzięki rozpowszechnieniu syndromu DDA osoby, które nie wiązały swoich problemów ze swoją historią życia, mają szansę podjąć decyzje o zmianach - skorzystać z grupwsparcia, psychoterapii indywidualnej i grupowej.

Sprowadzenie problemów osób mających trudności wynikające z wczesnodziecięcych przeżyć związanych z problemem alkoholowym w rodzinie do jednego zaburzenia, próbastworzenia uniwersalnej listy objawów i przepisu na prowadzenie terapii umniejsza rolę indywidualnych doświadczeń, które mogą skrajnie się od siebie różnić i nieść różnekonsekwencje.

Droga każdego człowieka jest niepowtarzalną historią. Fakt powiązania ludzi poprzezobecność alkoholu w rodzinie nie daje możliwości na udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: co taka sytuacja spowoduje? Każdy człowiek ma inne zasoby, część z nich jestwrodzona, część jest wynikiem interakcji z rodziną, znajomymi i resztą społeczeństwa. Nawet domy, w których nadużywany był alkohol oraz sami uzależnieni funkcjonują na zupełnie różnych zasadach.

Konsekwencje wychowania w rodzinie z problemem alkoholowym mogą skrajnie się od siebie różnić, ponieważ uzależnienie jest jednym z wielu czynników mających wpływ na kształtowanie się osobowości dorosłego człowieka. Część osób doświadcza rozmaitych trudności w funkcjonowaniu, inni nie przejawiają istotnych dla nich objawów. Powodempodjęcia terapii nie powinien być sam fakt wychowania w rodzinie z problemem alkoholowym,nie każdy przypadek wymaga pomocy terapeuty. Terapia jest natomiast dla każdego, kto czuje, że potrzebuje pomocy, niezależnie od funkcjonujących w dyskursie publicznym nazw i nowychsyndromów- jeżeli jednak pacjent podda się psychoterapii, musi pamiętać, że nie ma uniwersalnej drogi do wyleczenia, a każda osoba wymaga indywidualnego podejścia.