Leki psychotropowe - działania i skutki uboczne

Wielu z nas boi się leków psychotropowych. Obawiamy się utraty kontroli nad sobą, nadmiernych zmian w zachowaniach i innych skutków ubocznych. Czy słusznie?

Leki psychotropowe - czym są?

Leki psychotropowe wywierają określone działanie na funkcje mózgowe. Jest to działanie zamierzone, które ma wywołać określony skutek terapeutyczny. Sprawiają, że niwelowane lub znacznie hamowane są negatywne objawy, np. depresji. Są to grupy leków, które stosuje się w leczeniu rozmaitych zaburzeń psychicznych. 

Tzw. psychotropy powinny być przepisywane wyłącznie przez lekarza psychiatrę i przez cały okres zażywane pod jego opieką. W trakcie przyjmowania leków psychotropowych co jakiś czas powinny być wykonywane badania krwi oraz moczu. Nie istnieją leki psychotropowe bez recepty. Wszystkie psychotropy są przepisywane przez specjalistę i otrzymamy je dopiero po okazaniu recepty.

Zdarza się, że leki psychotropowe są przepisywane są przez lekarzy internistów. Nie należy ich jednak przyjmować. Jedyną osobą upoważnioną do wypisania recepty na lek psychotropowy jest specjalista psychiatra.

Zbliżone do leków psychotropowych są psychodeliki - środki psychodysleptyczne i halucynogenne. 

Za początek leków psychotropowych uznaje się 1952 rok - wówczas po raz pierwszy wprowadzono do leczenia rezerpinę oraz chloropromazynę. Stosowano je jednak już wcześniej, zwłaszcza barbiturany. 

Leki psychotropowe - rodzaje

Leki psychotropowe dzielimy na:

• leki psychoanaleptyczne (przeciwdepresyjne, nootropowe, psychostymulujące)
• leki psycholeptyczne (nasenne, uspokajające, przeciwlękowe, przeciwpsychotyczne - neuroleptyki)
• leki normotymiczne, stabilizatory nastroju

Największą popularnością i wysoką skutecznością działania cieszą się leki psychotropowe z grupy środków antydepresyjnych. Dzielimy je na:

• SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny oraz noradrenaliny
• SSRI - inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny - najbardziej popularna grupa
• TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne; działające antyhistaminowo i cholinotycznie
• inhibtory monoaminooksydazy

Działają one korzystnie nie tylko na stany depresyjne, ale przynoszą ulgę również w zaburzeniach lękowych, zaburzeniach odżywiania oraz zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych. Część z nich działa na dolegliwości bólowe neuropatyczne. 

Leki przeciwpsychotyczne oraz normotymiczne są stosowane przede wszystkim w leczeniu schizofrenii oraz psychoz. Wpływają one stabilizująco na nastrój. Normalizują emocje chorego, co przynosi bardzo dobre efekty w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej. 

Innymi lekami uspokajającymi, powodującymi dodatkowo działanie nasenne i redukujące lęki są benzodiazepiny. Dodatkowo wykazują działanie przeciwdrgawkowe i relaksacyjne. Działają one pobudzająco na receptory GABA.